Divan Edebiyatının Oluşumu

[• BeSte •]

Divan edebiyatının oluşmasında Arap ve Fars kültürü çok etkili olmuştur. İslamiyet sonrasında kültür hayatlarında çok önemli değişiklikler görülen Türklerde yeni bir edebiyatın temelleri atılmıştır. Medrese eğitimi gören, Arapça ve Farsçayı öğrenip ayrı bir sınıf haline gelen aydınlar, Arap ve özellikle de Fars edebiyatının estetiğini baz alarak divan edebiyatını oluşturmuşlardır. Bu nedenle aslında bu edebiyat halktan uzak bir anlayış üzerine kurulmuştur. Divan edebiyatının kurucusu olarak da bilinen ilk temsilcisi ise Hoca Dehhani’dir.

Divan edebiyatının doğduğu döneme ve sonrasına bakıldığında Türk dünyasında Arapça ve Farsçanın yerinin büyük olduğu net bir şekilde görülür. İşte divan şairleri de şiirlerinde Arapça, Farsça ve Türkçeyi birlikte kullanıp bu üç dille oluşturulmuş yeni bir edebiyat dili yaratmışlardır. Osmanlıca ya da Osmanlı Türkçesi olarak adlandırılan bu dilin halk tarafından benimsenmediği, sadece kendini farklı olarak değerlendiren bu sanatçılar tarafından kullanıldığı da söylenebilir.


Daha çok şiir üzerine kurulu olan divan edebiyatında düzyazı şeklinde verilen eserler de mevcuttur. Nesir olarak verilen eserlerde dilin oldukça ağır ve süslü olduğu görülür. Çeşitli konularda eser yazılan divan edebiyatında genel olarak “Tefsir, hadis, tasavvuf, tezkire, seyahatname” gibi nesir türlerde eserler verilmiştir.