Divan Edebiyatı Akımları

[• BeSte •]

Yaklaşık 600 yıllık bir etkisi olan divan edebiyatı sürekli aynı kalmamış, gelişimlere ve değişimlere açık olmuştur. Bu noktada şairler yüzyıllar içinde çeşitli anlayış ve üsluplarla şiirlerini yazmıştır ve böylelikle divan şiiri akımları ortaya çıkmıştır.

Türkî-i Basit

Basit Türkçe anlamına gelen bu akımda sanatçılar Arapça ve Farsça kelimeler yerine Türkçe sözcükler kullanmaya gayret etmişlerdir.
15 ve 16.yüzyılda ortaya çıkan bu anlayış şiirin özünde değişiklik yapmış ve mahallileşme akımına zemin hazırlamıştır.
Necatî, Aydınlı Visalî, Tatavlalı Mahremi, Edirneli Nazmi bu akımın temsilcileridir.
Mahallileşme

Yerlileşme akımı da diyebileceğimiz bu anlayış şiire yerli unsurların dahil edilmesini sağlamıştır.
İstanbul Türkçesi ve İstanbul yaşamı şiire yansımıştır.
Soyutluktan uzaklaşılıp yaşanan yerler ve gerçek sevgililer anlatılmıştır.
Bakî, Nedim, Enderunlu Vasıf ve Şeyhülislam Yahya bu akımın temsilcileridir.
Hikemî Tarz

Hikmet kelimesine dayanan bu akımda düşünce ön plandadır.
Nasihatler vererek insanı iyiye ve güzele yönlendirme amaçlanmıştır.
Nâbî ve Koca Ragıp Paşa bu akımın temsilcileridir.
Sebkihindi

Hint tarzı anlamına gelen bu akımın temelinde Hindistan’a giden İranlı şairler yer alır.
17. yüzyıldan itibaren divan edebiyatını etkilemiştir.
Şiirde anlam ve hayal gücü ön plana çıkmıştır.
Süs ve sanat anlayışıyla hayal gücü birleşince anlaşılması zor bir dil ortaya çıkmıştır.
Alışılmış mazmunlar yerine şairler yeni arayışlara yönelmişlerdir.
Nef’î, Neşatî, Nailî, Fehim-i Kadim ve Şeyh Galip bu akımın önemli temsilcileridir.